‘MC’s denken positief-kritisch mee'
Zoals je eerder in ons ledenmagazine Interventie hebt kunnen lezen, heeft Marcel van der Stap als nieuw algemeen hoofdbestuurslid van de MARVER medezeggenschap in zijn portefeuille. Omdat de laatste tijd diverse leden bij ons aankloppen met inhoudelijke vragen over de medezeggenschap, belicht hij in dit interview de spelregels hiervan en de onderwerpen waarover MC’s advies mogen uitbrengen.
Waar ligt de basis van medezeggenschap?
"Bij een grote organisatie hoort de verplichting om een Ondernemingsraad te hebben. Deze verplichting vloeit voort uit de Wet op de Ondernemingsraden. Vanuit deze WOR wordt voor Defensie verwezen naar het Besluit Medezeggenschap Defensie (BMD, red.). In het BMD is de medezeggenschap binnen Defensie geregeld en die is dus ook van toepassing op de KMar. Hierin staat dat in vredestijd medezeggenschap moet bestaan naast zeggenschap. De zeggenschap is in handen van het bevoegde gezag, ofwel het Hoofd Diensteenheid. In het BMD vind je ook de regelgeving voor zowel het HDE als de medezeggenschapscommissie (MC, red.), de onderwerpen waarover de medezeggenschap mag overleggen én informatie over hoe je een MC vormt."
Waaruit bestaat een medezeggenschapscommissie?
"Een MC bestaat uit gekozen vertegenwoordigers. Die stellen zich verkiesbaar als individu of via de kieslijst van hun vakbond. Als er verkiezingen zijn voor de MC binnen jouw werkplek, dan kun jij je als MARVER-lid eenvoudig aanmelden als kandidaat op onze kandidatenlijst. De MC-leden spannen zich vrijwillig, maar niet vrijblijvend in om er samen met het HDE voor te zorgen dat de bedrijfsvoering goed verloopt."
Over welke onderwerpen, ofwel voorgenomen maatregelen, moet het HDE overeenstemming bereiken met de MC, voordat deze kunnen worden uitgevoerd?
"Het eerste onderwerp waarover overeenstemming moet worden bereikt, is de toepassing van arbeids- en dienstvoorwaarden in een diensteenheid. Een voorbeeld hiervan is het opstellen van een dienstrooster, een opleidingsjaarplan of een opleidingsbeleid. De uitvoering van algemeen personeelsbeleid in een diensteenheid is het tweede onderwerp. Hierbij kun je denken aan de vacaturemanagement, een selectiematrix sollicitatieproces, alternatieve vulling en loopbaanbegeleiding.
Het HDE en de MC moeten het ook eens worden over werkaspecten als veiligheid, gezondheid en welzijn, het woon- en leefklimaat bij een diensteenheid en de organisatie en werkwijze van deze eenheid. Een ander onderwerp is de technische en economische dienstuitvoering bij de eenheid. Hierbij kun je denken aan bindingspremie, onderrealisatie, saamhorigheidsgelden en een representatieve verdeling. Bij alle genoemde onderwerpen is het belangrijk dat het HDE de MC hierover tijdig informeert. De MC heeft dan een redelijke termijn van zes weken om een advies uit te brengen."
Waarover mag een MC geen advies uitbrengen?
"Een MC mag niet adviseren over voorgenomen maatregelen, die te maken hebben met personeelsvullingsplannen en de inzetbaarheid en het ongestoord functioneren van de krijgsmacht. Over onderwerpen die ter sprake komen binnen het Sectoroverleg Defensie mogen ook geen adviezen worden uitgebracht. Dit met uitzondering van SOD-maatregelen, die gevolgen hebben voor de werkzaamheden van collega’s in een diensteenheid."
Kun je van dit laatste een praktijkvoorbeeld geven?
"Het HDE wil bijvoorbeeld dat Brigade X ondersteuning krijgt van Brigade Y. en legt dit tijdig voor aan de MC, waardoor die hierop nog invloed kan uitoefenen. De MC mag niet bepalen dat de ondersteuning gaat plaatsvinden, maar wel op welke wijze dat gebeurt. Zij kan adviseren om al het personeel van Brigade X dat steun biedt aan Brigade Y een dienstauto te geven tijdens de ondersteuningsperiode. Een ander MC-advies kan zijn om het personeel hiervoor bijzonder verlof te verstrekken. Het HDE moet overeenstemming bereiken met de MC, voordat de opdracht kan worden uitgevoerd. Alleen het HDE is bevoegd om dergelijke besluiten te nemen. In de praktijk komt het echter vaak voor dat de organisatielaag onder het HDE besluiten neemt, terwijl zij hiervoor geen bevoegdheid heeft. Dit zorgt voor problemen in het overleg tussen het HDE en de MC."
Wat is de meerwaarde van medezeggenschap?
"De medezeggenschap legt belangrijke verbindingen en denkt positief-kritisch mee over de belangen van collega’s op de werkvloer. Met respect voor elkaars rol binnen het speelveld kunnen de diverse partijen waaronder de medezeggenschap samen werken aan een betere werkomstandigheden en aan een goed geoliede organisatie."
Dit artikel is gepubliceerd in de op 27 december jl. verschenen editie van ons ledenmagazine Interventie. De complete uitgave van Interventie kun je ook lezen via onze website of ledenapp.